“Hồi sinh viên chỉ 2-3 triệu cũng đủ, mà giờ lương mấy chục triệu cũng không đủ.”
“Em cũng kiểm soát chi tiêu được vài lần rồi bỏ.”
“Mình cảm thấy tiền của ba mẹ cũng như tiền của mình."
Ba câu nói trên khá phổ biến và đó chỉ mới là vài trong số rất nhiều câu nói khác mà Heo Đất ghi nhận trong quá trình chuẩn bị cho sự ra đời của chương trình tài chính cá nhân này. Khi được hỏi về việc trò chuyện cùng người thân trong gia đình về tài chính cá nhân và tài chính gia đình, hầu như các bạn đều chưa từng làm chuyện này hoặc nếu có, đa phần câu trả lời là “đến lớn tự khắc biết”. Thế nhưng thực tế là đến lúc tìm việc, đi làm, lập gia đình và thậm chí xa hơn nữa vẫn có những bạn chưa “tự khắc biết” và chi phí của “không tự khắc biết” là rất lớn.
Một vài hệ quả do “mù tài chính cá nhân”
Trước hết, “mù tài chính cá nhân” hạn chế khả năng lựa chọn và đủ tiêu chuẩn để sử dụng những sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh của bạn. Việc nhiều người phàn nàn về việc tăng phí hay dịch vụ của Vietcombank gần đây là một ví dụ.
“Mù tài chính cá nhân” làm cho bạn không đánh giá được những rủi ro và cơ hội tìm ẩn, khiến bạn rơi vào nguy cơ như nợ nần, bị lừa đảo, hoặc không đưa ra được các quyết định tài chính tối ưu khi cần thiết.
“Tài chính cá nhân” không đơn thuần về tiền và quản lý tiền, định kiến này là một biểu hiện của “mù tài chính cá nhân”, làm bạn không khai thác được hết tiềm năng của lĩnh vực chuyên giúp phòng ngừa rủi ro và tối ưu giá trị tài sản này.
“Mù tài chính cá nhân” cũng liên quan đến thiếu hiểu biết về bản thân, về những yếu tố bên trong ảnh hưởng đến quyết định tài chính của từng người. Sự thiếu hiểu biết này gây ra sự kém tự tin ở bản thân, những “lỗ hổng chi tiêu” trong ngắn hạn và dẫn đến những quyết định sai lầm cho dài hạn.
“Mù tài chính cá nhân” cũng gây ra những mâu thuẫn không đáng có không chỉ với chính mình, mà còn với những người xung quanh như gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.
“Mù tài chính cá nhân” làm chúng ta không dám đặt ra những câu hỏi quan trọng để có được mức thu nhập mong muốn, có được vị trí xứng đáng, và phát triển được sự nghiệp mơ ước.
Điểm số về am hiểu tài chính của Việt Nam chỉ đạt 12.0/21, thấp hơn so với mức trung bình của 30 nước có thu nhập trung bình và thấp hơn cả các quốc gia đang phát triển ở châu Á. Thực tế, Việt Nam chưa có chương trình giáo dục tài chính quốc gia, trong khi nhu cầu học và thực hành rất lớn. 64.7% chưa bao giờ được học về tài chính và quản lý tài chính cơ bản trong đời sống. 94.1% không áp dụng, trong đó có gần 30% đã từng học nhưng không áp dụng. Kênh 73.9% học từ internet, qua bạn bè hoặc gia đình và không được học một cách hệ thống. 64.7% không hoạch định chi tiêu hàng ngày, và có đến 73.4% không lập kế hoạch tài chính dài hạn. Chính những cá nhân này cũng nhận thấy rủi ro và nguy cơ bị mất an toàn về tài chính nhưng họ bị thiếu kiến thức, kỹ năng, động lực và môi trường để tìm hiểu, thực hành và duy trì nhằm hạn chế những rủi ro này. Khảo sát độc lập cũng cho thấy, với nhóm người được đào tạo về tài chính có khả năng có tiết kiệm cao hơn, dễ dàng thâm nhập vào các dịch vụ tài chính hiện đại hơn và tỷ lệ độc lập tài chính, tự duy trì cuộc sống mà không cần vay mượn cũng cao hơn.
(*) Các con số và dữ liệu lấy từ khảo sát độc lập và phỏng vấn của Heo Đất vào tháng 11/2017 và nghiên cứu về am hiểu tài chính ở người lớn tại Cambodia và Việt Nam của hai chuyên viên Peter J. Morgan và Long Q. Trinh từ ADB Institue thuộc Ngân hàng phát triển châu Á (ADB).
Nguồn: http://bit.ly/2oQK9X4
“Xóa mù tài chính cá nhân” cùng Heo Đất
Trở lại với hoạt động khảo sát và phỏng vấn nhóm mà Heo Đất thực hiện vào tháng 11/2017, Heo Đất để ý rằng có nhiều lý do dẫn đến gần 30% đã từng học và không áp dụng hoặc có nhưng rồi từ bỏ. 64.7% không hoạch đi chi tiêu ngắn hạn và 73.6% không hoạch định kế hoạch tài chính dài hạn cho bản thân. Các lý do có thể chia thành 3 nhóm”
- Chưa hiểu “tài chính cá nhân” và tầm quan trọng của nó;
- Không đủ động lực để kiên trì tuân theo kế hoạch đã đề ra.
Vì thế, chương trình giáo dục tài chính Heo Đất ra đời chính nhằm để giúp bạn trẻ:
- Hiểu và trình bày được ý nghĩa, tầm quan trọng của tài chính cá nhân với bản thân và người khác;
- Vận dụng được kiến thức về tài chính cá nhân để giải quyết những vấn đề tài chính nói riêng và vấn đề trong đời sống, học tập và công việc;
- Có được những công cụ để đưa ra quyết định tài chính hợp lý;
- Có người hướng dẫn đồng hành và cộng đồng hỗ trợ để giúp duy trì động lực, hình thành thói quen có ích.
Heo Đất tin rằng người học có thể học hiệu quả và ứng dụng thành công khi có thể:
- nắm vững được lý thuyết có căn cứ khoa học đáng tin cậy;
- được tạo cơ hội để thường xuyên, chủ động thực hành và áp dụng lý thuyết vào nhiều trường hợp khác nhau trong cuộc sống;
- khai thác được kinh nghiệm từng có về tài chính;
- có cộng đồng cùng thực hiện.
Chương trình học dự kiến gồm:
Tài chính cá nhân:
- Phần cơ bản (ra mắt tháng 3/2018) tập trung về cách nghĩ (mindset), đặt mục tiêu tài chính (financial goal-setting), dự toán ngân sách chi tiêu (budgeting); xem thêm khóa cơ bản ở đây
- Phần sản phẩm tài chính ứng dụng (ra mắt tháng 4/2018) tập trung về các cách khai thác sản phẩm dịch vụ tài chính (tiết kiệm, vay nợ, thẻ ngân hàng, bảo hiểm, ...) cho hoạt động thường ngày và lên kế hoạch tài chính dài hạn.
Bên cạnh đó sẽ có các workshop chuyên đề mà trọng tâm trong năm 2018 sẽ là:
- Tài chính dành cho người tìm việc
- Tài chính dành cho du học sinh
LIÊN HỆ: [email protected]